.....Το μέλλον είναι μες στην τσέπη μας σαν το κλειδίτου σπιτιού μας».
Σαν σήμερα στις 20 Απριλίου του 1922, γεννήθηκε ο Τάσος Λειβαδίτης, ο μεγάλος ποιητής που θεωρήθηκε για την εποχή του ανατρεπτικός και «αναρχικός». Τα έργα του σηματοδότησαν ολόκληρη την αποκαλούμενη πρώτη μεταπολεμική γενιά των Ελλήνων ποιητών.
Γόνος του Λύσανδρου Λειβαδίτη και της Βασιλικής Kοντοπούλου, ο Τάσος Λειβαδίτης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Το 1940 εγγράφεται στη Νομική Σχολή του Πανεπιστήμιου της Αθήνας, όμως την εγκαταλείπει γρήγορα και αφοσιώνεται στην Αντίσταση
Κατά τη διάρκεια της κατοχής οργανώνεται στην Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων, τη γνωστή σε όλους μας EΠON. Στην καρδιά της Κατοχής, το 1943, χάνει τον πατέρα του, ενώ 8 χρόνια αργότερα, το 1951, χάνει και τη μητέρα του ευρισκόμενος ο ίδιος εξόριστος στη Μακρόνησο.
Ο Λειβαδίτης υπήρξε εξόριστος από το 1947 στο Μούδρο, στη Μακρόνησο και μετά στον Αϊ Στράτη κι από' κει στις φυλακές Χατζηκώστα στην Αθήνα, απ' όπου αφέθηκε ελεύθερος το 1951, λόγω της έντονης πολιτικής δραστηριότητα που ανέπτυξε στο χώρο της Αριστεράς.
Κατά τη διάρκεια της εξορίας του έγραψε το «Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου», το οποίο θεωρήθηκε «κήρυγμα ανατρεπτικό» και κατασχέθηκε. Τελικά, το δικαστήριο τον απάλλαξε λόγω αμφιβολιών (1955), ενώ το εν λόγω έργο του τιμήθηκε με το Πρώτο Βραβείο στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας της Βαρσοβίας.
Η πρώτη του ποιητική συλλογή ήταν η «Μάχη στην άκρη της νύχτας», που εκδόθηκε το 1952, ενώ η πρώτη του γνωριμία με το κοινό έγινε το 1946 μέσα από τις σελίδες του περιοδικού «Ελεύθερα Γράμματα» στο οποίο έγραφαν και πολλοί αριστεροί διανοούμενοι της εποχής.
Μετά από αρκετά βιβλία που σηματοδότησαν την πρώτη φάση της καριέρας του -«την επαναστατική» σύμφωνα με τους ειδικούς- το 1972, εκδίδει το βιβλίο «Nυχτερινός επισκέπτης», που θεωρείται έναρξη της β' φάσης του έργου του την αποκαλούμενη, «συμβολική αλληγορική».
Η τρίτη φάση της καριέρας του ονομάστηκε «υπαρξιακή» από τους κριτικούς και ξεκινά από το τέλος της β΄φάσης το 1983, μέχρι και την έκδοση του «Χειρόγραφα του Φθινοπώρου», που εκδόθηκαν το 1990, μετά δηλαδή από το θάνατό του.
Στίχοι του Τάσου Λειβαδίτη μελοποιήθηκαν από το Μίκη Θεοδωράκη και δημιουργήθηκαν αξέχαστα τραγούδια, όπως το «Βρέχει στη φτωχογειτονιά», το «Σαββατόβραδο» αλλά και το «Δραπετσώνα», που στιγμάτισαν εκτός από τις επερχόμενες γενιές, κυρίως αυτή της δεκαετίας του 60.
Ο μεγάλος αυτός ποιητής έφυγε από τη ζωή στις 30 Οκτωβρίου του 1988, σε ηλικία 66 χρονών στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο ύστερα από δυο αλλεπάλληλες εγχειρήσεις για ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, που δυστυχώς όμως δεν απέτρεψαν το μοιραίο. (*)
ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑ (1)
Μ' αίμα χτισμένο, κάθε πέτρα και καημός
κάθε καρφί του πίκρα και λυγμός
Μα όταν γυρίζαμε το βράδυ απ' τη δουλειά
εγώ και εκείνη όνειρα, φιλιά
Το 'δερνε αγέρας κι η βροχή
μα ήταν λιμάνι κι αγκαλιά και γλυκιά απαντοχή
Αχ, το σπιτάκι μας, κι αυτό είχε ψυχή.
Πάρ' το στεφάνι μας, πάρ' το γεράνι μας
στη Δραπετσώνα πια δεν έχουμε ζωή
Κράτα το χέρι μου και πάμε αστέρι μου
εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί
Ένα κρεβάτι και μια κούνια στη γωνιά
στην τρύπια στέγη του άστρα και πουλιά
Κάθε του πόρτα ιδρώτας κι αναστεναγμός
κάθε παράθυρό του κι ουρανός
Κι΄ όταν ερχόταν η βραδιά
μες στο στενό σοκάκι ξεφαντώναν τα παιδιά
Αχ, το σπιτάκι μας, κι αυτό είχε καρδιά
Πάρ' το στεφάνι μας, πάρ' το γεράνι μας
στη Δραπετσώνα πια δεν έχουμε ζωή
Κράτα το χέρι μου και πάμε αστέρι μου
εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί
ΣΑΒΒΑΤΟΒΡΑΔΟ (2)
Μοσχοβολούν οι γειτονιές
βασιλικό κι ασβέστη,
παίζουν τον έρωτα κρυφά
στις μάντρες τα παιδιά.
Σαββάτο βράδυ μου έμορφο
ίδιο Χριστός Ανέστη,
ένα τραγούδι του Τσιτσάνη
κλαίει κάπου μακριά.
Πάει κι απόψε τ' όμορφο
τ' όμορφο τ' απόβραδο,
από Δευτέρα πάλι
πίκρα και σκοτάδι.
Αχ, να 'ταν η ζωή μας
Σαββατόβραδο
κι ο Χάρος να 'ρχονταν
μια Κυριακή το βράδυ.
Οι άντρες σχολάν' απ' τη δουλειά
και το βαρύ καημό τους
να θάψουν κατεβαίνουνε
στο υπόγειο καπηλειό.
Και το φεγγάρι ντύνει, λες,
με τ' άσπρο νυφικό του
τις κοπελιές που πλένονται
στο φτωχοπλυσταριό.
Πάει κι απόψε τ' όμορφο
τ' όμορφο τ' απόβραδο,
......
(1) Τομελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης και σε πρώτη εκτέλεση το τραγούδησε ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης
(2)Τομελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης και σε πρώτη εκτέλεση το τραγούδησε ο Στέλιος Καζαντζίδης
(*)http://www.tvxs.gr/news
Τάσος Λειβαδίτης
Σαν σήμερα στις 20 Απριλίου του 1922, γεννήθηκε ο Τάσος Λειβαδίτης, ο μεγάλος ποιητής που θεωρήθηκε για την εποχή του ανατρεπτικός και «αναρχικός». Τα έργα του σηματοδότησαν ολόκληρη την αποκαλούμενη πρώτη μεταπολεμική γενιά των Ελλήνων ποιητών.
Γόνος του Λύσανδρου Λειβαδίτη και της Βασιλικής Kοντοπούλου, ο Τάσος Λειβαδίτης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Το 1940 εγγράφεται στη Νομική Σχολή του Πανεπιστήμιου της Αθήνας, όμως την εγκαταλείπει γρήγορα και αφοσιώνεται στην Αντίσταση
Κατά τη διάρκεια της κατοχής οργανώνεται στην Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων, τη γνωστή σε όλους μας EΠON. Στην καρδιά της Κατοχής, το 1943, χάνει τον πατέρα του, ενώ 8 χρόνια αργότερα, το 1951, χάνει και τη μητέρα του ευρισκόμενος ο ίδιος εξόριστος στη Μακρόνησο.
Ο Λειβαδίτης υπήρξε εξόριστος από το 1947 στο Μούδρο, στη Μακρόνησο και μετά στον Αϊ Στράτη κι από' κει στις φυλακές Χατζηκώστα στην Αθήνα, απ' όπου αφέθηκε ελεύθερος το 1951, λόγω της έντονης πολιτικής δραστηριότητα που ανέπτυξε στο χώρο της Αριστεράς.
Κατά τη διάρκεια της εξορίας του έγραψε το «Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου», το οποίο θεωρήθηκε «κήρυγμα ανατρεπτικό» και κατασχέθηκε. Τελικά, το δικαστήριο τον απάλλαξε λόγω αμφιβολιών (1955), ενώ το εν λόγω έργο του τιμήθηκε με το Πρώτο Βραβείο στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας της Βαρσοβίας.
Η πρώτη του ποιητική συλλογή ήταν η «Μάχη στην άκρη της νύχτας», που εκδόθηκε το 1952, ενώ η πρώτη του γνωριμία με το κοινό έγινε το 1946 μέσα από τις σελίδες του περιοδικού «Ελεύθερα Γράμματα» στο οποίο έγραφαν και πολλοί αριστεροί διανοούμενοι της εποχής.
Μετά από αρκετά βιβλία που σηματοδότησαν την πρώτη φάση της καριέρας του -«την επαναστατική» σύμφωνα με τους ειδικούς- το 1972, εκδίδει το βιβλίο «Nυχτερινός επισκέπτης», που θεωρείται έναρξη της β' φάσης του έργου του την αποκαλούμενη, «συμβολική αλληγορική».
Η τρίτη φάση της καριέρας του ονομάστηκε «υπαρξιακή» από τους κριτικούς και ξεκινά από το τέλος της β΄φάσης το 1983, μέχρι και την έκδοση του «Χειρόγραφα του Φθινοπώρου», που εκδόθηκαν το 1990, μετά δηλαδή από το θάνατό του.
Στίχοι του Τάσου Λειβαδίτη μελοποιήθηκαν από το Μίκη Θεοδωράκη και δημιουργήθηκαν αξέχαστα τραγούδια, όπως το «Βρέχει στη φτωχογειτονιά», το «Σαββατόβραδο» αλλά και το «Δραπετσώνα», που στιγμάτισαν εκτός από τις επερχόμενες γενιές, κυρίως αυτή της δεκαετίας του 60.
Ο μεγάλος αυτός ποιητής έφυγε από τη ζωή στις 30 Οκτωβρίου του 1988, σε ηλικία 66 χρονών στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο ύστερα από δυο αλλεπάλληλες εγχειρήσεις για ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, που δυστυχώς όμως δεν απέτρεψαν το μοιραίο. (*)
ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑ (1)
Μ' αίμα χτισμένο, κάθε πέτρα και καημός
κάθε καρφί του πίκρα και λυγμός
Μα όταν γυρίζαμε το βράδυ απ' τη δουλειά
εγώ και εκείνη όνειρα, φιλιά
Το 'δερνε αγέρας κι η βροχή
μα ήταν λιμάνι κι αγκαλιά και γλυκιά απαντοχή
Αχ, το σπιτάκι μας, κι αυτό είχε ψυχή.
Πάρ' το στεφάνι μας, πάρ' το γεράνι μας
στη Δραπετσώνα πια δεν έχουμε ζωή
Κράτα το χέρι μου και πάμε αστέρι μου
εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί
Ένα κρεβάτι και μια κούνια στη γωνιά
στην τρύπια στέγη του άστρα και πουλιά
Κάθε του πόρτα ιδρώτας κι αναστεναγμός
κάθε παράθυρό του κι ουρανός
Κι΄ όταν ερχόταν η βραδιά
μες στο στενό σοκάκι ξεφαντώναν τα παιδιά
Αχ, το σπιτάκι μας, κι αυτό είχε καρδιά
Πάρ' το στεφάνι μας, πάρ' το γεράνι μας
στη Δραπετσώνα πια δεν έχουμε ζωή
Κράτα το χέρι μου και πάμε αστέρι μου
εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί
ΣΑΒΒΑΤΟΒΡΑΔΟ (2)
Μοσχοβολούν οι γειτονιές
βασιλικό κι ασβέστη,
παίζουν τον έρωτα κρυφά
στις μάντρες τα παιδιά.
Σαββάτο βράδυ μου έμορφο
ίδιο Χριστός Ανέστη,
ένα τραγούδι του Τσιτσάνη
κλαίει κάπου μακριά.
Πάει κι απόψε τ' όμορφο
τ' όμορφο τ' απόβραδο,
από Δευτέρα πάλι
πίκρα και σκοτάδι.
Αχ, να 'ταν η ζωή μας
Σαββατόβραδο
κι ο Χάρος να 'ρχονταν
μια Κυριακή το βράδυ.
Οι άντρες σχολάν' απ' τη δουλειά
και το βαρύ καημό τους
να θάψουν κατεβαίνουνε
στο υπόγειο καπηλειό.
Και το φεγγάρι ντύνει, λες,
με τ' άσπρο νυφικό του
τις κοπελιές που πλένονται
στο φτωχοπλυσταριό.
Πάει κι απόψε τ' όμορφο
τ' όμορφο τ' απόβραδο,
......
(1) Τομελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης και σε πρώτη εκτέλεση το τραγούδησε ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης
(2)Τομελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης και σε πρώτη εκτέλεση το τραγούδησε ο Στέλιος Καζαντζίδης
(*)http://www.tvxs.gr/news
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου